Yatýrým çýlgýnlýðýnýn ekseni son günlerde kaymaya baþladý. Piyasalardaki aþýrý oynaklýk ve yüksek kazanç saðlama isteði yatýrýmcýlarý ve fon sahiplerini altýn gibi deðerli emtialar dýþýnda yeni alanlara yöneltiyor. Bir yatýrým aracýnýn miladý dolarken yeni bir bakir alanýn keþfedilmesi çok fazla zaman almýyor. Nihayetinde son günlerde yaþananlar yine bunun benzeri.
Yine ilk bizim duyurduðumuz "Yatýrým çýlgýnlýðý hamlesi" bu sefer tarým arazileri üzerinden gerçekleþiyor. Servet sahipleri gerek küresel ýsýnmanýn artmasýný gerek bu gibi verimli alanlarýn azalmasýný gerekse tarýma dayalý emtia fiyatlarýndaki artýþý lehlerine çevirmek için tarým arazinelere akýn ediyor. Yatýrým sihirbazý ve spekülatör George Soros'tan tutun da emtia fiyatlarýndaki tahminleriyle yýldýzý parlamýþ Jim Rogers'a kadar milyon dolarlýk fon sahipleri artýk bu alanlara ciddi yatýrýmlar yapýyorlar. Soros, elindeki altýný bile bozdurup bu alana yönelmiþ durumda.
ÝSTANBUL ÇABUK UYANDI!
Bu trend Türkiye'de de kendini özellikle bir kaç yýldýr iyice hissettirmeye baþladý. Bu konuda ilk ataða geçenler tabi ki Ýstanbul yatýrýmcýsý oldu. Ýstanbul'un büyük bir pazar oluþu ve tarým ürünlerine olan gereksinimin her geçen gün bu bölgede artýþ kaydetmesi, büyük servet sahiperini, vakýflarý ve firmalarý erken hareket edip bu yatýrým fýrsatlarýný bir an önce kullanmaya itiyor. Sonuçta Ýstanbul'a yakýn çevrelede faaliyet gösteren emlak uzmanlarý da bu görüþü doðrular nitelikte. Öyle ki, 2000-3000 dönümlük araziler peynir ekmek gibi gidiyor. Özellikel Edirne va Adapazarý bölgesine son 1 yýlda artarak devam eden yoðun bir ilgi var. Firmalar ve kiþiler burada arazi avýna çýkmýþ durumda. Büyük parça halindeki tarým arazilerinin azlýðý ve talebin yoðunluðu buradaki fiyatlarý 5 kat kadar artýrmýþ durumda. Yani 2-3 bin lira olan arazilerin dönümü bazý verimli bölgelerde 15 bin liraya kadar fýrlamýþ.
ANADOLU'DA HENÜZ HÝSSEDÝLMEDÝ!
Sermayenin de yoðun olmasý nedeniyle fiyatlar özellikle Ýstanbul'a yakýn tarým bölgelerinde hýzla artarken Anadolu'da durum biraz daha farklý. Büyük servet sahiplerinin yatýrýmlarý hâlâ konuta dayalý devam ediyor. Örneðin, tarým ambarý Adana Çukurova'da tarým arazilerin fiyatlarý rutin artýþýný yaþarken bu bölgedeki imarlý arsaya olan talepte son 5-6 yýldýr bir patlama yaþanýyor.
Yeni yatýrým çýlgýnlýðýna Türkiye'deki fon sahiplerinin tepkisini belirlemek için konuyu bölgesine hakim ve konusunda uzman kiþilere sorduk. Ve ilginç sonuçlara ulaþtýk....
"FÝYATLAR 5 KAT ARTTI"
Adapazarý Emlak Komisyoncularý Odasý Selçuk Baþak, özellikle son 5-6 yýldýr yoðun bir ilgi olduðunu aktarýyor. Buna baðlý olarak da fiyatlarýn yaklaþýk 5 kat arttýðýna dikkat çeken Baþak, ilginin özellikle Kaynarca ilçesinde yoðunlaþtýðýna dikkat çekiyor. Son günlerde firmalarýn da yoðun arsa arayýþýna girdiðini belirten Baþak, þunlarý söyledi:
"Bugün 100-1000 dönüm arasýnda arsa arayanlar oluyor. Arsa spekülatörlerinin yoðun çalýþmasý söz konusu. Kaynarca ilçesi, Aþýrýlar köyüne yoðun ilgi oldu ve bu devam ediyor. 300-500 dönümlük arazi toplayanlar oldu. Bunu alanlar daha sonra parça parça sattýlar. Þahýslara bire bir tarýnm arazisi sattýk. Ürün yetiþtirip buradan Ýstanbul'a pazarlayanlar var. Yatýrýmcýlar buradan 30-50 dönüm tarým arazisi alýp kendi ürününü yetiþtiriyor ve bunu Ýstanbul'da pazarlýyor. Bu arazilerin dönüm fiyatlarý 5 yýl önce 2-3 bin liraydý. Bugün ise 15 bin liraya kadar çýktý. Arazileri toplayýp Ýstanbul'daki alýcýlara parça parça satýldýðýný zaman zaman duyuyoruz."
"2000 DÖNÜMLÜK ARAZÝYÝ SATMAK DAÝRE SATMAKTAN KOLAY"
Edirne-Keþan'da faaliyette bulunan yerel emlak uzmaný Kudret Uybaþ'ýn verdiði bilgiler ise tarým arazisine olan ilginin hangi boyutta olduðunu gözler önüne seriyor. Özellikle son bir kaç yýldýr bölgedeki tarým arazilerine yönelik yoðun bir ilginin yaþandýðýna iþaret eden Uybaþ, hem yabancý ortaklý firmalarýn hem de vakýflarýn bu bölgeye akýn ettiðii belirtiyor. "Küresel ýsýnma nedeniyle buralardaki arazilerin daha da deðerleneceðini öngören yatýrýmcýlarýn yoðun ilgisiyle karþýlaþýyoruz" diyen emlak uzmaný, 1000 dönüm ve üzerindeki arsalara olan ilginin çok daha yoðun olduðunu aktarýyor. Daha kýsa bir süre önce bir vakýfa 2150 dönümlük tarým arazisi sattýklarýný aktaran Uybaþ, 1100 dönümlük bir arazinin Ýstanbul'dan bir emlakçý tarafýndan satýn alýndýðýný ifade ediyor.
"Yoðun bir talep söz konusu" diyen Uybaþ, Arap fonlarýnýn da Ýstanbul'daki taþeron firmalarý üzerinden bu bölgede tarým arazisi aradýklarýný kaydetti.
Tarým arazilerinin fiyatlarý hakkýnda bilgi de veren Uybaþ þunlarý söyledi: "Ýkinci sýnýf tarým zarzilerinin dönüm fiyatlarý bin liraydý; 1.500 liraya çýktý. Bir firma yabancý ortakla hayvancýlaða yönelik bir arazi bakýyor. Öte yandan, süt keçisi yetiþtirmek için bir arazi alýndý. Bunu alanlar ilk etapta 200 dönümlük bir arazi aldýlar fakat bu miktarý 800 dönüme çýkarmak istiyorlar. Bu arazinin dönümü 1.200 liraya satýldý. Fakat bu bölgedeki fiyatlar 2000 liraya kadar çýktý. Kuru tarým arazi dönümü ise 3000 liraya çýktý. Yani fiyatlar 2 kat artýþ kaydetti. Yatýrým aracý olarak bu arazilere Ýstanbul'dan yoðun bir ilgi var. Bugün elimde 2000 dönümlük bir tarým arazi var. Ben bunu 1 haftada satabilirim. Bunun da deðeri 6 milyon lira yapýyor. Ama tek parça yer bulmak zor. 2000 dönümlük bir araziyi satmak Edirne'de bir daire satmaktan daha kolay.
Çeltik arazilerine de ilgi artýþý dikkat çekiyor. Çeltik arazisi fiyatlarý 5-6 bin lira arasýnda deðiþiyor. Trakya'da her yýl bu arazilere olan talepte yüzde 20 artýþ var. Pirinç üretimi buna baðlý her yýl yüzde 20 artýyor. Çünkü buðdaydan daha kârlý..."
"OLAÐANDIÞI BÝR TALEP YOK"
Adana Tüm Emlakçýlar Esnaf Odasý Rabia Ülkü Uçar, tarým arazilerine olaðandýþý bir talebin bulunmadýðýný fakat imarlý arsa fiyatlarýnda hareketliliðin sürdüðüne dikkat çekti. "Yurtdýþý kaynaklý ya da yerli fonlardan tarým arazisine çok fazla ilgi yok" diyen Uçar, "Adana'da her dönem bir ilgi var. Ama bu ilgide þu anda aþýrý bir artýþ yok. Buna baðlý olarak Adana'daki tarým arazisi fiyatlarýnýn çok fazla artacaðýný düþünmüyorum. Rakamlarda geçen yýlla bu yýl arasýnda anarmol bir artýþ olmadý. Dömüm fiyatlarýnda bu yýl yüzde 15-20 artýþ oldu. Verimli tarým arazilerinin dönüm fiyatlarý ise 4-8 bin lira arasýnda deðiþiyor" þeklinde konuþtu.